Αειφόρος Διαχείριση Φυσικών Πόρων

Περιγραφή Μαθήματος

Στόχοι
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές και τις φοιτήτριες στη μελέτη της αειφόρου ανάπτυξης και της διαχείρισης φυσικών πόρων – όπως το νερό, η γη, τα δάση, η βιοποικιλότητα και οι ενεργειακές πηγές – στο πλαίσιο που διαμορφώνουν η κλιματική αλλαγή και οι κοινωνικές ανισότητες. Μέσα από την οπτική των περιβαλλοντικών κοινωνικών επιστημών, αποσκοπεί να εξοικειώσει τους φοιτητές/τριες με έννοιες όπως τα κοινωνικο-οικολογικά συστήματα, η περιβαλλοντική διακυβέρνηση και οι μετασχηματισμοί προς την αειφορία, καθώς και με μελέτες περίπτωσης από την Ευρώπη και τον Παγκόσμιο Νότο. Το μάθημα επιδιώκει να καλλιεργήσει συνθετική και κριτική σκέψη, προετοιμάζοντας τους φοιτητές/τριες να αναλύουν τα διλήμματα, τις συγκρούσεις και τις αντιφάσεις που συνοδεύουν τις πολιτικές και πρακτικές διαχείρισης φυσικών πόρων.
Περιεχόμενα

Το μάθημα οργανώνεται θεματικά γύρω από βασικούς φυσικούς πόρους. Κάθε ενότητα διερευνά τον εκάστοτε πόρο ως μέρος ενός δυναμικού κοινωνικο-οικολογικού συστήματος, αναδεικνύοντας τις θεσμικές, κοινωνικές και οικολογικές παραμέτρους που επηρεάζουν τη χρήση και τη διαχείρισή του. Παράλληλα, εξετάζονται οι έννοιες και οι πρακτικές της αειφορίας, όπως εφαρμόζονται, ερμηνεύονται ή αμφισβητούνται σε διαφορετικά γεωγραφικά πλαίσια.

Ενδεικτικές θεματικές ενότητες:
• Εισαγωγή στην αειφόρο ανάπτυξη και στα κοινωνικο-οικολογικά συστήματα
• Μοντέλα περιβαλλοντικής διακυβέρνησης και αειφορικοί μετασχηματισμοί
• Νερό: συγκρούσεις χρήσεων και ανισότητες πρόσβασης
• Εδάφη και αγροτικά τοπία: χρήσεις, πολιτικές και κοινωνικές αντιφάσεις
• Δάση: κλιματική αλλαγή, τοπικές κοινότητες και αγορές
• Βιοποικιλότητα: προστατευόμενες περιοχές και άγρια ζωή
• Ενέργεια: ανανεώσιμες πηγές, κοινωνικές διαστάσεις και συγκρούσεις
• Περιβαλλοντική και κλιματική δικαιοσύνη
Διδασκαλία & Αξιολόγηση
Το μάθημα συνδυάζει θεωρητικές εισηγήσεις, συζητήσεις στην τάξη και ασκήσεις προσομοίωσης, ανάλυση επιστημονικών κειμένων και μελέτες περίπτωσης, ενθαρρύνοντας ενεργητική συμμετοχή και διάλογο σε διεθνές πλαίσιο.
Η αξιολόγηση γίνεται μέσα από:
1. Ατομική εργασία (δοκίμιο, ~2.500 λέξεις)
2. Ομαδική εργασία (επιστημονικό poster και παρουσίαση με πρόταση διαχείρισης)
3. Τελική γραπτή εξέταση (ερωτήσεις σύντομης ανάπτυξης)